Kiedy leczyć zaćmę operacyjnie?
 
Leczenie chirurgiczne zaćmy należy rozważyć wtedy, gdy jest ona przyczyną zaburzeń widzenia utrudniających wykonywanie codziennych czynności życiowych. Nie jest prawdą, że zaćma musi „dojrzeć”. Operację można, a nawet powinno, wykonać się wcześniej. Decyzja o terminie przeprowadzenia zabiegu wynikać musi z indywidualnej oceny zaburzeń w widzeniu. Każdy z chorych musi sam odpowiedzieć sobie na pytanie – czy moje widzenie jest wystarczające do wykonywania takich codziennych aktywności jak: czytanie, oglądanie telewizji, prowadzenie samochodu czy praca zawodowa? Jeśli odpowiedź na tak postawione pytanie jest negatywna, należy rozważyć wykonanie zabiegu usunięcia zaćmy.
 
Operacja zaćmy

Operacja zaćmy polega na usunięciu zmętniałej soczewki naturalnej wraz z jednoczesnym wszczepieniem sztucznej soczewki do wnętrza oka.
W większości przypadków zaćmę usuwa się metodą fakoemulsyfikacji z zastosowaniem miękkich soczewek zwijalnych. Operacja ta polega na wykonaniu małego (poniżej 2.5 mm) cięcia w obwodowej części rogówki. Przez ten otwór wprowadza się do wnętrza oka końcówkę fakoemulsyfikatora – specjalnego urządzenia, które emitując ultradźwięki, rozbija twarde jądro soczewki, umożliwiając jego odessanie. Ponieważ takie postępowanie usuwa z wnętrza oka jeden z elementów jego układu optycznego, niezbędne jest, w celu przywrócenia jego przedoperacyjnej siły łamiącej, wszczepienie sztucznej soczewki. Aby w pełni wykorzystać zalety chirurgii małego cięcia, używa się powszechnie miękkich soczewek z tworzyw akrylowych, które na czas wprowadzania ich do gałki ocznej mogą zostać zrolowane, a po osiągnięciu zamierzonej pozycji same delikatnie rozprostowują się do pełnych wymiarów. 

Przed rozpoczęciem leczenia chirurgicznego niezbędne jest wybranie odpowiedniego rodzaju sztucznej soczewki w zależności od stanu operowanego oka oraz oczekiwań pacjenta oraz obliczenie jej mocy tak, aby po operacji zapewnić choremu jak najlepsze widzenie bez okularów. Właściwe obliczenie mocy soczewki umożliwia zatem również wyrównanie wady wzroku istniejącej przed operacją. Wszczepienie standardowych soczewek nie uwalnia jednak człowieka całkowicie od noszenia okularów do czytania. Jest to prawie zawsze konieczne. Ostatnio wprowadzono jednak do codziennej praktyki klinicznej również specjalne soczewki wewnątrzgałkowe, zapewniające dobre widzenie z bliska i z daleka bez okularów.

Fakoemulsyfikacja zaćmy, wykonywana przy użyciu współczesnej aparatury i przeprowadzana przez sprawnego chirurga, jest uznawana powszechnie za przynoszącą bardzo dobre efekty przy stosunkowo małej ilości powikłań.

Operacja trwa zwykle około 15-20 minut. Wymaga ona zazwyczaj tylko znieczulenia miejscowego (krople do oka) i może być przeprowadzana w trybie ambulatoryjnym wymagającym jedynie kilkugodzinnego pobytu chorego w szpitalu. Gojenie się oka po takim zabiegu i powrót do pełnej sprawności wzrokowej i fizycznej są szybkie. Możliwy jest powrót do pracy w ciągu kilku dni. Po operacji konieczne jest badanie w Szpitalu Specjalistycznym Matopat w pierwszym dniu po zabiegu a następnie po 2-4 tygodniach. Kolejne wizyty kontrolne mogą być już przeprowadzane przez okulistę w miejscu zamieszkania chorego. Niezbędne jest stosowanie kropli do oka przez około 4 tygodnie.
W Szpitalu Specjalistycznym Matopat dostępne są wszystkie wyżej wymienione możliwości przeprowadzenia operacji zaćmy. Warto jednak pamiętać, że nie wszyscy pacjenci z niewielką zaćmą mogą być operowani w ramach kontraktu z NFZ. Kwalifikacja do tego zabiegu w ramach kontraktu z NFZ  jest bowiem przeprowadzana stosownie do obowiązująch zaleceń, co wyklucza z leczenia pacjentów z niewielkimi zmętnieniami soczewki. Ponadto  podczas operacji wykonywanych w ramach kontraktu z NFZ wszczepiana jest z reguły soczewka jednoogniskowa lub jednoogniskowa soczewka toryczna (wyłącznie dla pacjentów z astygmatyzmem rogówkowym przekraczającym 2 dioptrie).

Pacjenci operowani poza kontraktem z NFZ mają pełną możliwość wyboru momentu wykonania zabiegu oraz rodzaju zastosowanej w jego czasie soczewki wewnątrzgałkowej.