56 659 48 00
Dr n. med. Michał Szymański Specjalista położnictwa i ginekologii, seksuolog.
Hormonalna terapia zastępcza (HTZ) to podawanie leków w sytuacji, gdy własne wytwarzanie hormonów w organizmie jest niedostateczne i pojawiają się objawy niedoboru hormonów. Najczęściej pod tym pojęciem rozumiane jest podawanie hormonów u kobiet w okresie, gdy kończy się funkcja jajników, czyli w okresie około- i pomenopauzalnym.
Hormonalna terapia zastępcza to zagadnienie budzące wiele kontrowersji i sprzecznych poglądów nawet w środowisku medycznym: od opinii, że leki hormonalne przedłużają młodość i pomagają zlikwidować wiele problemów zdrowotnych występujących z wiekiem, do stwierdzeń, że leczenie takie powoduje rozwój nowotworów, występowanie zawałów serca i udaru mózgu.
Jak jest naprawdę?
Niedobór hormonów jajnikowych może powodować różne dokuczliwe objawy somatyczne, takie jak zaburzenia snu, uderzenia gorąca, poty, stany depresyjne. Utrata elastyczności i pogorszenie się ukrwienia tkanek w obrębie narządów płciowych może być przyczyną znacznego dyskomfortu w trakcie współżycia seksualnego, trudności z utrzymaniem moczu w czasie wysiłku, częstszych miejscowych infekcji.
Odpowiednio dobrane leczenie hormonalne może zlikwidować te problemy lub znacznie zmniejszyć ich nasilenie. Inne korzyści przyjmowania preparatów hormonalnych to zapobieganie postępującemu z wiekiem odwapnieniu kości (osteoporozie) i patologicznym złamaniom kości. Leki te poprawiają elastyczność skóry i stan błon śluzowych, z reguły po pewnym czasie leczenia pojawia się lepszy nastrój i ogólne samopoczucie. Istnieją statystyczne dane, potwierdzające zmniejszoną częstość nowotworów jelita grubego i opóźnienie rozwoju choroby Alzheimera w grupie kobiet stosujących HTZ.
Z niewłaściwie stosowaną terapią hormonalną mogą także wiązać się pewne zagrożenia zdrowotne – podwyższone ryzyko zakrzepicy żylnej i zatorowości naczyń tętniczych. Problem dotyczy szczególnie osób z nieprawidłowo funkcjonującym układem krzepnięcia krwi (z niedoborem białek hamujących tworzenie się skrzepów krwi). Niektóre z tych leków podawane długotrwale i w niewłaściwy sposób powodować mogą podwyższone ryzyko zachorowania na nowotwory sutka i błony śluzowej macicy. Mogą także przyspieszać rozwój nowotworów istniejących przed rozpoczęciem terapii.
W hormonalnej terapii zastępczej można stosować tabletki, plastry, okresowo podawane zastrzyki, a także żele i spraye donosowe. Każdy z tych preparatów jest lekiem, a nie kosmetykiem lub odżywką, dlatego należy je stosować zgodnie z zaleceniami i pod regularną kontrolą lekarza-ginekologa. Lekarz dobiera preparaty indywidualnie dla każdej pacjentki. Terapię prowadzi się możliwie małymi dawkami leków i decydując o kontynuowaniu leczenia, bierze się pod uwagę różne wskazania i przeciwwskazania zdrowotne.
Właściwie (to znaczy z uwzględnieniem indywidualnych wskazań i przeciwwskazań) i w odpowiednim czasie stosowana HTZ na ogół przynosi więcej korzyści niż ewentualnych problemów zdrowotnych.
W Szpitalu Specjalistycznym Matopat w poradni położniczo-ginekologicznej można uzyskać szczegółowe informacje dotyczące terapii hormonalnej, a także pod opieką lekarzy-specjalistów w razie potrzeby zastosować odpowiednie leczenie.
